Wijziging werkwijze melden MRL overschrijdingen in levensmiddelen

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (“NVWA”) heeft aangekondigd dat de werkwijze voor het melden van overschrijdingen van de maximum residu limiet (“MRL”) met betrekking tot residuen van bestrijdingsmiddelen in levensmiddelen is gewijzigd. Bedrijven mogen nu, in het kader van hun meldplicht, bij analyseresultaten van residuen van bestrijdingsmiddelen in levensmiddelen rekening houden met een meetonzekerheid in hun voordeel. Met deze nieuwe werkwijze sluit Nederland aan bij de werkwijze van de Europese Commissie.

Meldplicht

Op grond van artikel 19 van de Algemene Levensmiddelenverordening (EG) nr. 178/2002 (“ALV”) heeft ieder bedrijf dat is betrokken bij de productie, opslag en handel van levensmiddelen een meldplicht. Deze meldplicht houdt in dat het bedrijf een melding moet maken bij de toezichthoudende organisatie, in Nederland de NVWA, wanneer het levensmiddel niet aan de voedselveiligheidsvoorschriften voldoet. Wanneer er een te hoog gehalte van een pesticiden residu in het levensmiddel wordt gemeten en hiermee dus de MRL wordt overschreden, moet in beginsel een melding worden gedaan.[1] Meer informatie omtrent deze meldplicht vindt u in het artikel van kantoorgenoot Marijn van Tuijl “De NVWA meldplicht in het kader van voedselveiligheid”.

Meetonzekerheid

In het verleden mochten bedrijven bij analyseresultaten van pesticiden residuen in levensmiddelen geen rekening houden met een meetonzekerheid. Bij het bepalen of bedrijven bij de NVWA een melding moeten doen van een overschrijding van de MRL, mogen zij vanaf nu rekening houden met een meetonzekerheid van 50 % in hun voordeel, in het geval van analyseresultaten van residuen van gewasbeschermingsmiddelen. Voorwaarde is wel dat het levensmiddel niet (mogelijk) schadelijk is voor de gezondheid. Daarnaast mag de meetonzekerheid niet worden toegepast in gevallen waar het andere stoffen dan residuen van bestrijdingsmiddelen betreft.

Werkwijze

Om te bepalen of een bedrijf bij de NVWA een melding moet doen van een overschrijding van de MRL, heeft de NVWA een beslisboom opgesteld. De NVWA onderscheidt drie situaties. Indien het analyseresultaat lager of gelijk is aan de MRL, hoeft het desbetreffende bedrijf logischerwijs geen melding te doen bij de NVWA. Indien het analyseresultaat hoger is dan de MRL en, na aftrek van de meetonzekerheid van 50 % nog steeds hoger is dan de MRL, dan dient het bedrijf een melding te doen bij de NVWA. Indien het analyseresultaat hoger is dan de MRL, maar met aftrek van de meetonzekerheid van 50 % gelijk aan of lager is dan de MRL, dient het bedrijf slechts een melding te doen bij de NVWA indien het product niet schadelijk is voor de gezondheid.

Bij het bepalen of het product schadelijk is voor de gezondheid, dient het bedrijf te toetsen of de gezondheidskundige grenswaarden niet worden overschreden. Het betreft in dit geval een tweetal grenswaarden, namelijk de Acute Reference Dose (“ARfD”) en de Acceptable Daily Intake (“ADI”). De ARfD is de hoeveelheid van een bepaalde stof die je in één keer mag consumeren zonder dat dit een gezondheidsrisico oplevert. De ADI is de dagelijkse hoeveelheid van een bepaalde stof die je gedurende een langdurige blootstelling mag consumeren. Deze gezondheidskundige grenswaarden kunnen worden teruggevonden in de Pesticide Database van de Europese Commissie. Overigens moet in dit kader worden opgemerkt dat bij de toetsing of een product schadelijk is voor de gezondheid geen rekening mag worden gehouden met de meetonzekerheid. Bij het toetsen of de gezondheidskundige grenswaarden worden overschreden moet dus worden uitgegaan van het analyseresultaat zonder aftrek van de meetonzekerheid. Indien de gezondheidskundige grenswaarden worden overschreden dient het bedrijf een melding te doen bij de NVWA. Ook in het geval het analyseresultaat met aftrek van de meetonzekerheid van 50 % lager is dan de MRL.

Indien geen ARfD of ADI is vastgesteld, moet worden gekeken of de stof een carcinogeen (kankerverwekkend), mutageen (veranderingen in erfelijke eigenschappen), of reproductie toxisch (schadelijk voor de voortplanting) is, afgekort CMR-stof. In de Pesticide Database van de Europese Commissie is aangegeven of van een dergelijke stof sprake is. Indien het een CMR-stof van het type 1a of 1b betreft, dan dient het bedrijf de overschrijding van de MRL te melden bij de NVWA. Ook in het geval het analyseresultaat met aftrek van de meetonzekerheid van 50 % lager is dan de MRL.

Gevolgen voor de praktijk

Met deze werkwijze sluit Nederland aan bij de werkwijze van de Europese Commissie en diverse EU-lidstaten. De nieuwe werkwijze kan voor veel bedrijven het verschil maken met betrekking tot de vraag of een product in de handel mag worden gebracht of niet (en of al dan niet een melding moet worden gedaan). Waar een product onder de oude werkwijze niet in de handel zou mogen worden gebracht wegens overschrijding van de MRL, krijgen bedrijven – indien het analyseresultaat na aftrek van de meetonzekerheid lager is dan de MRL – de kans om aan te tonen dat het product niet schadelijk is voor de gezondheid. Indien de gezondheidskundige grenswaarden niet worden overschreden kan het product alsnog in de handel worden gebracht en hoeft het bedrijf geen melding te doen bij de NVWA.

Over Ploum’s team Internationale Handel, Douane en Voedsel- en warenpraktijk

De specialisten van ons team Internationale Handel, Douane en Voedsel- en warenpraktijk adviseren u graag omtrent de wet- en regelgeving alsook de vereiste juridische stappen bij het importeren, verkopen dan wel ontwikkelen van nieuwe voedingsmiddelen. Door onze jarenlange ervaring in onder meer de Voedsel- en warenpraktijk, kunnen wij u snel en effectief van dienst zijn. Indien u vragen heeft over dit onderwerp of over andere kwesties rondom Internationale Handel, Douane of Voedselveiligheid- en wetgeving, kunt u contact opnemen met één van onze teamleden of neem rechtstreeks contact op met Marijn van Tuijl (m.vantuijl@ploum.nl) of Mirjam Louws (m.louws@ploum.nl)