Verlenging verlaging maximaal kredietvergoeding en andere ontwikkelingen op consumptief krediet markt

Op 11 februari 2021 heeft de minister van Financiën per brief de Tweede Kamer nader geïnformeerd over een aantal (voorgenomen) ontwikkelingen ten aanzien van de (Nederlandse) consumptief krediet markt. In deze bijdrage zetten wij de belangrijkste onderwerpen uit voornoemde brief voor u uiteen.

Verlenging verlaging maximale kredietvergoeding consumptief krediet

In onze nieuwsupdate van 20 mei 2020 informeerde wij u onder meer over het voornemen van de minister of de maximale kredietvergoeding die aanbieders van consumptief krediet in rekening mogen brengen bij consumenten tijdelijk te verlagen naar ongeveer 10%.

Deze regeling is op 10 augustus 2020 in werking getreden en heeft betrekking  op (a) nieuwe kredieten en (b) nieuwe trekkingen onder bestaande doorlopende kredietarrangementen. Voor reeds afgesloten kredieten waarbij het uitstaande saldo afloopt zal de maximale kredietvergoeding zoals die gold voor 10 augustus 2020 blijven gelden.

De verlaging zou in eerste instantie gelden tot 1 maart 2021 en gold als een van de vele crisismaatregelen in verband met corona. Het besluit biedt de minister de mogelijkheid de termijn van deze crisismaatregel eenmalig met 6 maanden te verlengen hetgeen de minister nu aankondigt te doen. De tijdelijke verlaging van de maximale kredietvergoeding zal daarmee gelden tot 1 september 2021.

De minister heeft tevens kenbaar gemaakt dat hij, indien de gevolgen van de coronacrisis daar aanleiding toe geven, een nieuw besluit zal voorbereiden op grond waarvan de verlaging ook na 1 september 2021 verlengd kan worden.

Betalingsachterstanden verzendhuiskredieten, leennormen en verlaging wettelijke verificatieplicht

De minister geeft met zijn brief van 11 februari 2021 de Tweede Kamer een update ten aanzien van de cijfers van het BKR over betalingsachterstanden bij verzendhuiskredieten. Verzendhuiskredieten zijn kredieten die zijn verstrekt door postorderbedrijven in de vorm van een doorlopend krediet. Betalingsachterstanden kunnen voor consumenten (langdurig) een nadelige impact hebben en de minister is van mening dat dit onderwerp mede in het kader van een van de speerpunten van het kabinet, de Brede Schuldenaanpak, aandacht behoeft. 

De cijfers van het BKR tonen aan dat het percentage kredieten met een betaalachterstand is afgenomen. Een positieve ontwikkeling. Hetgeen zorgelijk blijft is het feit dat de kredieten met een betaalachterstand veelal oudere kredieten zijn. Veel van deze vorderingen zijn opgekocht door schuldopkopers (zgn. NPL transacties). Consumenten blijven daardoor lang last houden van probleem kredieten. De Vereniging van Financieringsmaatschappijen in Nederland (VFN) heeft toegezegd samen met haar leden en andere stakeholders in de keten te gaan kijken op welke wijze het percentage oude kredietovereenkomsten met achterstand naar beneden gebracht kan worden.

Verder is geconstateerd dat de kredieten waar zich betalingsachterstanden voor doen vaak kleinere kredieten zijn: lager dan EUR 1.000. Voor de minister is dit aanleiding om regelgeving te gaan introduceren waarbij de grens van de wettelijke verificatieplicht verlaagd wordt naar EUR 250. Thans ligt deze grens op EUR 1.000. Dit betekent dat aanbieders van consumptief krediet pas verplicht zijn om de financiële situatie van een consument te verifiëren op het moment dat deze consument een krediet van EUR 1.000 of meer wil gaan afsluiten. De minister wil dat aanbieders al vanaf kredieten van EUR 250 gaan toetsen en verifiëren of het krediet wel aansluit bij de financiële situatie van de consument. Voor aanbieders van dergelijke ‘kleine’ kredieten gaat dit een enorme toename van werkzaamheden (en compliance) veroorzaken. Zij doen er goed aan zich tijdig op deze nieuwe verplichtingen voor te bereiden.

Leennormen zijn van groot belang daar waar het het voorkomen van betalingsachterstanden betreft. De VFN heeft samen met Nederlandse Vereniging van Banken de leennormen verder uitgewerkt in gedragscodes. Daarnaast hebben zij samen met het Nibud en de AFM een nieuwe methodiek voor het in kaart brengen van de financiële situatie van een consument ontwikkelt. Deze nieuwe methodiek houdt bijvoorbeeld beter rekening met de daadwerkelijke kosten voor kinderopvang en de auto, denk aan private lease vormen en hun financiële impact. De leennormen conform de nieuwe methodiek zullen vanaf 1 april 2021 gebruikt gaan worden.

Structurele verlaging van de maximale kredietvergoeding

In mei 2020 kondigde de minister van Financiën aan onderzoek te zullen doen naar de voors en tegens van het structureel verlagen van de maximale kredietvergoeding. Door SEO Economisch Onderzoek is de afgelopen periode onderzoek gedaan. Op basis van de uitkomst van dit onderzoek kan gesteld worden dat een te forse verlaging van de maximale kredietvergoeding een negatieve impact op de markt kan hebben die ook in het nadeel van consumenten kan werken. Er zal, kort samengevat, verder gekeken moeten worden naar de juiste balans tussen de “gewenste en ongewenste” effecten van een structurele verlaging van de maximale kredietvergoeding. Een besluit omtrent dit onderwerp zal door een nieuw kabinet genomen moeten worden.

Het Banking & Finance team van Ploum zal u door middel van nieuwsberichten op de hoogte houden van de ontwikkelingen ten aanzien van de consumptief krediet markt. Heeft u vragen naar aanleiding van deze nieuwsbrief, neemt u dan vrijblijvend contact op met Lucas Lustermans (l.lustermans@ploum.nl of +31619850096) of Joost Kool (j.kool@ploum.nl of +31610177339).