ANBI: inrichting van de statuten

24 feb '20

Inleiding

Bent u van plan een stichting of vereniging op te richten die het algemeen belang dient? In dat geval kan het de moeite waard zijn om te (laten) onderzoeken of de vereniging of stichting (hierna: instelling) in aanmerking komt voor een zogenaamde ANBI-status. ANBI staat voor algemeen nut beogende instelling. Bij algemeen nut kan worden gedacht aan welzijn, cultuur, onderwijs, wetenschap en onderzoek, bescherming van natuur en milieu, gezondheidszorg en jeugd- en ouderenzorg, ontwikkelingssamenwerking, dierenwelzijn en religie. Een instelling kan alleen een ANBI-status verkrijgen, als deze zich nagenoeg geheel (90% of meer) inzet voor het algemeen belang. In dit artikel wordt kort ingegaan op de voordelen van het zijn van een ANBI, het verkrijgen en verliezen van een ANBI-status en wordt nader ingegaan op de inrichting van de statuten van een ANBI-instelling.

Voordelen

Een ANBI-status biedt diverse belastingvoordelen. Zo is een ANBI geen erf- of schenkbelasting verschuldigd voor de verkrijging van erfenissen en schenkingen die de instelling gebruikt voor het algemeen belang. Als een ANBI zelf schenkingen doet ten behoeve van het algemene belang, dan hoeft de ontvanger van die schenking geen schenkbelasting te betalen. Donateurs aan een ANBI mogen hun giften aftrekken van de inkomsten- of vennootschapsbelasting. Voor donateurs aan instellingen met een culturele ANBI-status geldt een extra giftenaftrek. Vanwege de fiscaalrechtelijke aard van de ANBI-status is afstemming met een fiscalist raadzaam.

Verkrijgen en verliezen

Een instelling die de ANBI-status wenst te verkrijgen moet voldoen aan de voorwaarden die de wet daaraan stelt en moet daartoe een verzoek doen bij de Belastingdienst. Een ANBI die zich uitsluitend of nagenoeg uitsluitend richt op cultuur, kan ook een verzoek indienen om te worden aangemerkt als culture instelling (culturele ANBI). Een instelling verliest de ANBI-status ingeval de instelling niet meer aan de voorwaarden voldoet of een bestuurder, feitelijk leidinggever of gezichtsbepalend persoon van die instelling onherroepelijk is veroordeeld wegens het opzettelijk plegen van een misdrijf.

Inrichting statuten

Of een instelling aan de voorwaarden van een ANBI-status voldoet, hangt mede af van de regelgeving van de instelling. Aangezien de ‘regelgeving’ van een instelling wordt opgenomen in de statuten, moeten de statuten aansluiten op de aan een ANBI-status gestelde voorwaarden. Uit de statuten moet in ieder geval blijken dat:
  1. de instelling geen winstoogmerk heeft Dit betekent niet dat de instelling ter financiering van haar doelstelling geen commerciële activiteiten mag ontplooien, zolang de inkomsten gerealiseerd met die activiteiten maar binnen een redelijke termijn geheel of nagenoeg geheel ten goede komen aan de doelstelling.
  2. de stichting nagenoeg uitsluitend het algemeen belang dient
  3. een (rechts)persoon niet over het vermogen van de instelling kan beschikken alsof het zijn of haar eigen vermogen is Onder dit vermogen wordt begrepen (i) vermogen dat krachtens erfenis of schenking door de instelling is verkregen en dat op grond daarvan in stand moet worden gehouden, (ii) vermogensbestanddelen voor zover instandhouding daarvan voortvloeit uit de doelstelling van de instelling en (iii) activa en voor de voorziene aanschaf van activa aangehouden vermogensbestanddelen voor zover die activa redelijkerwijs nodig zijn ten behoeve van de doelstelling van de instelling. De instelling dient het doel waarvoor het vermogen worden aangehouden, alsmede een motivering voor de omvang van dat vermogen in haar financiële administratie te vermelden. Om te voorkomen dat een (rechts)persoon over het vermogen van de instelling kan beschikken alsof het zijn of haar eigen vermogen is, mag een bestuurder of beleidsbepaler geen meerderheid in de zeggenschap over het vermogen van de instelling of een doorslaggevende stem of veto hebben. Vaak wordt in statuten opgenomen dat het bestuur of beleidsbepalend orgaan van de instelling uit ten minste drie personen met ieder één stem bestaat, zodat van een meerderheid dan wel doorslaggevende stem of veto geen sprake kan zijn
  4. bij opheffing van de instelling een batig liquidatiesaldo wordt besteed ten behoeve van een instelling met ANBI-status met een soortgelijke doelstelling of van een buitenlandse instelling die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend het algemeen nut beoogt en die een soortgelijke doelstelling heeft
Let op: staat in de statuten van de instelling dat het batig liquidatiesaldo ‘zoveel als mogelijk’ wordt besteed aan een ANBI met een soortgelijk doel, dan is de kans groot dat de aanvraag om een ANBI-status wordt afgewezen! Naast bovengenoemde punten, zijn er een aantal voorwaarden die – alhoewel niet wettelijk verplicht – omwille van de transparantie en (interne) kenbaarheid in de statuten kunnen worden vastgelegd. Deze voorwaarden zijn:
  • de instelling mag niet meer vermogen aanhouden dan redelijkerwijs nodig is voor werkzaamheden ten behoeve van de doelstelling;
  • de beleidsbepalers van de instelling mogen voor de door hen in die hoedanigheid verrichte werkzaamheden geen andere beloning ontvangen dan een vergoeding voor gemaakte onkosten en (niet-bovenmatig) vacatiegeld; en
  • de beheerkosten van de instelling moeten in redelijke verhouding staan tot de bestedingen ten behoeve van het doel van de instelling.
Tot slot dient de instelling nog aan een aantal overige voorwaarden te voldoen. Allereerst moet de administratie van de instelling zodanig zijn ingericht dat daaruit duidelijk blijkt wat de aard en omvang van vergoedingen, kosten en andere uitgaven, inkomsten en vermogen zijn. Daarnaast moet de instelling beschikken over een actueel beleidsplan. Het beleidsplan moet inzicht geven in de door de instelling te verrichten werkzaamheden ter verwezenlijking van haar doelstelling, de wijze van werving van inkomsten, het beheer van het vermogen van de instelling en de besteding daarvan. De Belastingdienst adviseert instellingen hun beleidsplan op de eigen website te publiceren. De laatste voorwaarde is dat de instelling via internet op elektronische wijze informatie met betrekking tot haar functioneren openbaar maken. Op de site van de Belastingdienst vindt u welke informatie relevant/nodig is. Wilt u een ANBI-instelling oprichten of de statuten van uw instelling ANBI-proof maken, dan zijn wij u daarbij uiteraard graag van dienst.

Contact

Kandidaat notaris

Roos de Vos

Expertises:  Ondernemingsrecht, Notarieel recht, Vastgoedrecht, Fusies en Overnames,

Kandidaat notaris

Melanie Verduyn Lunel

Expertises:  Notarieel recht, Ondernemingsrecht, Fusies en Overnames, Zorg,

Deel dit artikel

Blijf op de hoogte

Klik op het plusje en schrijf je in voor updates over dit onderwerp.

Expertise(s)

Met uw inschrijving blijft u op de hoogte van de laatste juridische ontwikkelingen op dit gebied. Vul hieronder uw gegevens in om per e-mail op te hoogte te blijven.

Persoonlijke gegevens

 

Bedrijfsgegevens

Meer informatie over hoe we uw persoons­gegevens gebruiken, kunt u lezen in onze privacyverklaring. U kunt uw voorkeuren altijd wijzigen via de link ‘Profiel wijzigen' of u afmelden via de link ‘Afmelden'. Deze links vindt u onderaan ieder bericht dat u van Ploum ontvangt.

* Verplicht in te vullen velden.

Geïnteresseerd in

Persoonlijke gegevens

 

Bedrijfsgegevens

Meer informatie over hoe we uw persoons­gegevens gebruiken, kunt u lezen in onze privacyverklaring. U kunt uw voorkeuren altijd wijzigen via de link ‘Profiel wijzigen' of u afmelden via de link ‘Afmelden'. Deze links vindt u onderaan ieder bericht dat u van Ploum ontvangt.

* Verplicht in te vullen velden.

Geïnteresseerd in

Account aanmaken

Haal alles uit Ploum.nl. Binnen een minuut geregeld.

Ik heb al een account

Voordelen Mijn Ploum

  • Volgen wat u interessant vindt
  • Krijg aanbevelingen op basis van uw interesses

*Verplicht in te vullen velden.

Ik heb al een account

Voordelen Mijn Ploum

Volgen wat u interessant vindt

Krijg aanbevelingen op basis van uw interesses

{phrase:advantage_3}

{phrase:advantage_4}


Waarom vragen we uw naam?

We vragen u om uw voor- en achternaam zodat wij die kunnen gebruiken als u zich bijvoorbeeld inschrijft op een Ploum Kennisevent.

Wachtwoord

Er wordt automatisch een wachtwoord voor u aangemaakt. Zodra uw account is aangemaakt ontvangt u dit wachtwoord in een welkomstmail. U kunt er direct mee inloggen. Dit wachtwoord kunt u indien gewenst ook zelf aanpassen via de wachtwoord vergeten functie.