Interview Kees Jan Kuilwijk (Liesker Procesfinanciering)

1. U leidt het kantoor het kantoor van Liesker Procesfinanciering in Brussel (België). Wat voor soort zaken financiert Liesker?

Wij financieren commerciële geschillen in brede azin dus allerlei conflicten over zakelijke overeenkomsten. Over het algemeen betreft het geschillen tussen een onderneming en een leverancier of een klant. Soms gaat het om aandeelhouders die niet langer door één deur kunnen. Zonder ons specifiek op faillissementen te richten hebben we in België, min of meer bij toeval, veel succes gehad door samen te werken met curatoren, zowel Nederlandse als Belgische, die wegens een gebrek aan middelen waardevolle activa, zoals vorderingen, niet ten gelde konden maken. De procedures die wij financieren komen uiteraard niet ten laste van de boedel.

2. U schrijft een boek over de WAMCA. De publicatie wordt verwacht in de zomer van 2024. Kunt u alvast een tipje van de sluier oplichten: wat zijn de belangrijkste bevindingen die in het boek worden beschreven? 

Voor het schrijven van het boek ben ik diep in de lopende procedures gedoken en wat mij enorm heeft verbaasd is hoe onzorgvuldig er wordt geprocedeerd. Ik begrijp best dat de WAMCA een nieuwe wet is er dus niet veel rechtspraak voorhanden is, maar er is dus wel een wet en er is een wetsgeschiedenis. Van advocaten mag toch worden verwacht dat ze die in ieder geval hebben bestudeerd.

Regelmatig worden dagvaardingen te laat ingediend of worden verplichte onderdelen niet opgenomen. Een stichting begon zomaar een zaak namens vijftig tot honderd “kennissen”. Een andere stichting probeerde een achterban te werven zonder dat duidelijk was waar de zaak eigenlijk over ging. Dat kan natuurlijk niet. Voor een procesfinancier is het enorm belangrijk dat er zorgvuldig wordt geprocedeerd en onontvankelijkheid puur door fouten die gemakkelijk vermeden hadden kunnen worden, is niet acceptabel.

Positief is dan weer, de andere kant van de medaille, dat rechters streng zijn en echt iets willen maken van de WAMCA. Nederland heeft niets aan een regime voor collectieve acties waar stichtingen maar doen wat ze willen en gerechtelijke uitspraken onvoorspelbaar zijn. Een stabiel, volwassen regime is enorm belangrijk voor procesfinanciers.

3. Recent heeft de rechtbank tussenuitspraak gedaan in de zaak tegen TikTok. Wat betekent de uitspraak in TikTok – waarin de rechtbank het redelijk vindt dat een procesfinancier het door hem geïnvesteerde bedrag met maximaal een multiple van vijf mag terug verdienen – voor procesfinanciers? Is het financieren van zaken nog aantrekkelijk?

TikTok is een belangrijk vonnis om meerdere redenen, maar zeker ook voor procesfinanciers. Voor ons heeft het positieve en negatieve aspecten. Positief is dat alle stichtingen betrokken bij de procedure in principe hun kosten vergoed krijgen, niet alleen de stichting die door de rechter wordt aangewezen als de stichting die de procedure mag leiden. Dus ook als je als procesfinancier op het verkeerde paard hebt gewed, betekent dat niet automatisch dat je met lege handen komt te staan.

Negatief, althans jammer, is dat de rechtbank niet helemaal goed lijkt te begrijpen hoe procesfinanciering precies werkt. Procesfinanciers mogen als vergoeding maximaal het vijfvoudige van het geïnvesteerde bedrag ontvangen. Wat bedoelt de rechtbank met “het geïnvesteerde bedrag”?  Het spreekt over “de gemaakte kosten” maar ook over “het aan de stichting ter beschikking gestelde bedrag.” Dat is niet hetzelfde.

Gemaakte kosten zijn gemaakte kosten, maar het “aan de stichting ter beschikking gestelde bedrag” is het beschikbare budget, dus inclusief kosten die niet gemaakt zijn maar wel gemaakt hadden moeten worden in geval van bijvoorbeeld hoger beroep. Engelse funders noemen dit “capital outlay” versus “costs”. Als een procesfinancier een budget ter beschikking stelt, dus reserveert, voor een vijf of zes jaar, dan kost dat geld (rente). Het is de “capital outlay” die wordt gefinancierd.

De rechtbank lijkt bovendien te denken dat procesfinanciers het geld gewoon op de plank hebben liggen terwijl dat niet zo is. Iedere procesfinancier, groot of klein, waar dan ook ter wereld, werkt met fondsen waarin door bedrijven of particulieren is geïnvesteerd. Een fonds kost geld en zoals gezegd kost het reserveren van een budget voor een bepaalde zaak uit dat fonds ook geld. Zo bezien is het “vijfvoudige van het geïnvesteerde bedrag” aan de magere kant. Niet als alle zaken waarin wij investeren ook daadwerkelijk worden gewonnen, maar dat is helaas niet zo.

Wel begrijp ik dat de rechtbank excessieve vergoedingen wil uitbannen. In sommige lopende WAMCA zaken kunnen procesfinanciers in theorie het twintigvoudige van het geïnvesteerde bedrag ontvangen. Dat is natuurlijk te gortig.

Wat kan Ploum betekenen voor gelaedeerden, claimstichtingen en/of procesfinanciers?

Wij werken regelmatig samen met bedrijven, procesfinanciers en claimstichtingen op het gebied van massaschadeclaims en complexe (internationale) procedures. Wilt u weten of uw zaak voor financiering in aanmerking komt? Sparren over hoe een financieringsovereenkomst eruit moet zien? Of vragen over de WAMCA of een complexe procedure? Neem dan contact op met Michel Jacobs en/of Suzanne Poutsma