Breaking: Staat veroordeeld tot ingrijpen in stikstofcrisis

Onvoldoende ingrijpen door de Staat in de stikstofcrisis is onrechtmatig

De rechtbank heeft samengevat geoordeeld dat de Staat inderdaad onrechtmatig handelt, door:

1. De (dreigende) verslechtering van de meest kwetsbare (delen van) Natura 2000-gebieden, de zogenaamde ‘Urgente Lijst’ niet tijdig te stoppen;
2. Het niet naleven van het wettelijke stikstofreductiedoel dat in 2025 40% van het areaal stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden onder de ondergrens voor schadelijke stikstofdepositie, de zogenaamde ‘kritische depositiewaarde’ (KDW), moet zijn gebracht;
3. Onvoldoende maatregelen te nemen om het wettelijke stikstofreductiedoel dat in 2030 50% van het areaal stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden onder de KDW te brengen
4. Na te laten in het stikstofbeleid en door inzet van afdoende en effectieve maatregelen prioriteit te geven aan de daling van de stikstofdepositie op de (delen van) Natura 2000-gebieden waar die daling van stikstofdepositie ecologisch gezien het meest urgent is.

Staat veroordeeld tot het nemen van (ingrijpende) maatregelen

De Staat is veroordeeld door de rechtbank om het wettelijke stikstofreductiedoel voor 2030 te halen op uiterlijk 31 december 2030, waarbij prioriteit moet worden gegeven aan de Urgente Lijst. Als de Staat dit bevel niet nakomt, verbeurt hij een dwangsom van € 10.000.000,-. De rechtbank lijkt hiermee geen vertrouwen te hebben in het zonder meer naleven van dit bevel door de Staat. De rechtbank refereert in dat verband onder meer aan de verwijtbare onrechtmatigheid van de Staat bij het opstellen van het onverbindend verklaarde Programma Aanpak Stikstof (PAS), het structureel nalaten door de Staat om effectief en voldoende stikstofbeleid op te stellen en het (recent) zelfs intrekken van bestaand stikstofbeleid zonder daarvoor nieuw stikstofbeleid op te stellen.

Gevolgen van deze uitspraak

De concrete uitwerking van deze uitspraak van de rechtbank is nog onbekend, omdat het aan de Staat is om een keuze te maken met welke maatregelen aan het bevel van de rechtbank zal worden voldaan. Overduidelijk is in ieder geval dat deze uitspraak grote gevolgen zal hebben voor het nationale stikstofbeleid en vervolgens ook zal doorwerken in het provinciale stikstofbeleid en er dus nog meer onzekerheid volgt voor de verlening en aantasting van (natuur)vergunningen.

Op 12 februari aanstaande geven Alexandra Danopoulos en Tim Vlug een kosteloze Ploum Academy over de stikstofproblematiek in de bouw-, industrie- en havensector, waarin deze uitspraak ook zal worden behandeld. Aanmelden kan hier. Neem bij vragen vrijblijvend contact op met Alexandra Danopoulos (+316 39223800 of a.danopoulos@ploum.nl) of Tim Vlug (+31 6 83315984 of t.vlug@ploum.nl).