Strafbeschikking van tafel en vrijspraak in milieu-strafzaak

Juridisch Nieuws

22 jun '23

Auteur(s): Jouko Barensen en Hugo van Aardenne

Onlangs stond ik een cliënte bij op de zitting van de Economische Politierechter te Rotterdam. Het was tot deze zitting gekomen omdat cliënte een eerder aanbod om een strafbeschikking te betalen had afgeslagen. De Officier van Justitie had er daarom voor gekozen om de cliënte te dagvaarden. Ons gemor over het opportuniteitsbeginsel en ons verweer dat deze zaak (gezien het delict waar het om ging, rekening houdend met de geldende beleidsregels) niet in het strafrecht thuishoorde leidde niet tot het gewenste resultaat. We hadden bepleit dat het OM niet-ontvankelijk diende te worden verklaard. Maar daar ging de rechter niet in mee.

Om die reden heeft de rechter de zaak inhoudelijk beoordeeld. Het betrof het verwijt dat het Besluit risico’s zware ongevallen 2015 (Brzo) was overtreden. In het bijzonder artikel 12 van het Brzo, dat betrekking heeft op de verplichting om een actuele stoffenlijst beschikbaar te hebben. De officier van justitie eiste een geldboete en betoogde dat de cliënte een belangrijk bedrijf is, en dat veiligheid dus boven alles gaat. Als het beter en veiliger kan, moet het veiliger volgens het OM. Het verweer van cliënte was dat dit een nobel en op zich begrijpelijk standpunt is, maar dat de wet nu eenmaal anders in elkaar zit.

De onderliggende rechtsvraag was, wat onder “een actuele stoffenlijst” in de zin van artikel 12 Brzo moet worden verstaan. Volgens het OM betekent dat dat de lijst zo actueel mogelijk moet zijn. Indien deze kan worden geactualiseerd, moet deze worden geactualiseerd. Het moet zo veilig mogelijk zijn.

Het Brzo schrijft op dit specifieke punt (het ging om artikel 12 Brzo 2015) echter niet voor dat het zo veilig mogelijk moet zijn. Het Brzo licht helemaal niet toe wat “actueel” is. Sterker nog, onder het oude Brzo diende onder “actueel” te worden verstaan: eens per maand actualiseren. Dat is iets anders dan dagelijks, wat het OM en de Veiligheidsregio wilden.

De politierechter volgde het verweer dat werd gevoerd. Het is in de wet- en regelgeving niet duidelijk wat onder het begrip “actueel” moet worden verstaan. De lezing van het OM werd dan ook niet gevolgd. Het kon niet worden bewezen dat cliënte een lijst voorhanden had die niet actueel was in de zin van het Brzo. En dus volgde vrijspraak.

Zo kan het dus, indien het voor een bedrijf echt om principiële redenen lastig is om een aangeboden strafbeschikking te betalen, lonen om de rechter naar de zaak te laten kijken. We adviseren dat zeker niet in alle gevallen. Het blijft een afweging op basis van kansen, principes, en financiële aspecten. En we waarschuwen altijd dat de rechter er nu eenmaal anders over kan denken.

Het is in ieder geval verstandig om om advies te vragen indien u met een strafrechtelijk onderzoek te maken krijgt en/of indien u een boete wordt “aangeboden”. Het klinkt als een escape, maar dat is het niet.

Contact