Jaaroverzicht medezeggenschap 2024

Adviesrecht

Gerechtshof Amsterdam (Sabic): In deze zaak ging het om de verplaatsing van het Europese hoofdkantoor van Sabic van Sittard naar Amsterdam. Deze wijziging zou ook gevolgen hebben voor een aantal werknemers werkzaam in Bergen op Zoom. De ondernemingsraad werd weliswaar om advies gevraagd, maar te laat: over de inschakeling van een extern adviseur werd de OR niet geraadpleegd. De Ondernemingskamer oordeelde dat de ondernemingsraad geen wezenlijke invloed had gehad, maar dit leidde niet tot kennelijke onredelijkheid van het genomen besluit. De ondernemingsraad was immers gaandeweg het adviestraject alsnog nauw betrokken, en had veel invloed gehad op het beperken van de personele gevolgen van de verhuizing. De les die hieruit getrokken kan worden is dat als de ondernemer de ondernemingsraad te laat betrekt, de ondernemer dit kan repareren door de ondernemingsraad alsnog intensief te betrekken bij en te informeren over de besluitvorming.

Gerechtshof Amsterdam (NLW Groep): In deze zaak gaat het om de vraag of sprake is van een adviesplichtig besluit. De ondernemingsraad meent dat een presentatie over ‘ontwikkelingen en visie’ over de verbetering van bestaande werkwijzen een adviesplichtig voorgenomen besluit was. Volgens de Ondernemingskamer biedt de presentatie onvoldoende aanknopingspunten om te oordelen dat een adviesplichtig besluit is genomen of dat daartoe het voornemen bestond. Daarbij komt dat NLW Groep uitdrukkelijk had verklaard de ondernemingsraad om advies te vragen wanneer de in de presentatie genoemde ontwikkelingen, zouden leiden tot concrete besluiten.

Instemmingsrecht

Rechtbank Rotterdam: Een ondernemer besluit om in 2023 geen loonstappen toe te kennen vanwege de forse Cao-salarisverhoging en de financiële positie van de onderneming. De loonstappen werden normaliter toegekend bij een gunstige beoordeling. De kantonrechter oordeelt dat dit besluit instemmingsplichtig was aangezien het een wijziging van het belonings- of functiewaarderingssysteem was. Het besluit had immers gevolgen voor de onderlinge rangorde van de salarissen en vormt een trendbreuk met het verleden toen wel loonstappen zijn toegekend bij een positieve beoordeling. De kantonrechter oordeelt dat het besluit nietig is, maar wijst het verzoek van de ondernemingsraad om de loonstappen alsnog toe te kennen af. Dit verzoek valt immers niet onder de reikwijdte van de Wet op de Ondernemingsraden. De betrokken werknemers zullen zelf een vordering moeten instellen.

Rechtbank Midden-Nederland: Bij de onderneming worden jaarlijks normroosters opgesteld op basis waarvan een maandrooster volgt. In 2015 oordeelde de kantonrechter dat het invoeren van normroosters instemmingsplichtig is, aangezien het normrooster beschouwd moet worden als een arbeids- en rusttijdenregeling. De ondernemingsraad voelt zich genoodzaakt een procedure te voeren, aangezien hij vindt dat de ondernemer de medezeggenschap van de ondernemingsraad uitholt. De ondernemingsraad verzoekt de kantonrechter voor recht te verklaren dat zowel het normrooster 2024 als het maandrooster voor 2024 nietig zijn. Het normrooster is pas ter instemming aangeboden na verstrijking van een door de ondernemingsraad genoemde streefdatum. Volgens de kantonrechter leidt dit niet tot nietigheid. De ondernemer heeft het normrooster weliswaar te laat aangeboden, maar de ondernemingsraad heeft alsnog de mogelijkheid gekregen om instemming te verlenen. Ten aanzien van het maandrooster oordeelt de kantonrechter dat dit gaat om de uitvoering van een arbeids- en rusttijdenregeling (het normrooster) en dat de uitvoering hiervan (het maandrooster) op zichzelf niet instemmingsplichtig is.

Rechtbank Rotterdam (OR PPD Netherlands B.V.): Een Nederlands bedrijf wijzigt op instructie van haar Amerikaanse moedermaatschappij een bonusregeling. De ondernemingsraad verzoekt de kantonrechter het besluit nietig te verklaren. Volgens de ondernemingsraad was immers sprake van een instemmingsplichtig besluit van de Amerikaanse moedermaatschappij dat toegerekend kan worden aan het Nederlandse bedrijf. De kantonrechter gaat hierin mee en oordeelt dat de wijziging van de bonusregeling gevolgen heeft voor de onderlinge rangorde en een trendbreuk is met het verleden en hiermee instemmingsplichtig is. Het besluit kan volgens de kantonrechter ook worden toegerekend, aangezien de onderneming een volle dochteronderneming is van de Amerikaanse moedermaatschappij en  het besluit rechtstreeks in de onderneming ingrijpt.

Varia

Rechtbank Noord-Holland: In deze zaak gaat het erom of de ondernemingsraad erkend moet worden als ondernemingsraad. De kantonrechter oordeelt dat het ontbreken van een verkiezingsproces er niet toe leidt dat er geen ondernemingsraad is. Dat de ondernemingsraad zich heeft gedragen als ondernemingsraad en dat de onderneming de OR-leden heeft behandeld als een volwaardige ondernemingsraad is voldoende.

Onze terugblik op 2024 en medezeggenschap in 2025

Afgelopen jaar hebben wij een drukbezochte Ploum Academy verzorgd over medezeggenschap. Veel van de uitspraken die in deze blog zijn aangehaald, hebben wij toen ook besproken. Ons team heeft ook diverse andere workshops en cursussen verzorgd over medezeggenschap, onder andere in combinatie met de Wet toekomst pensioenen en M&A-trajecten. Daarnaast hebben wij in 2024 zowel bestuurders als ondernemingsraden geadviseerd over o.a. organisatiewijzigingen, strategische toekomstplannen, wijzigingen van secundaire arbeidsvoorwaarden én het (her)inrichten van de medezeggenschap. Wij zijn nauw betrokken geweest in deze trajecten en hebben in sommige gevallen niet alleen geadviseerd, maar ook geprocedeerd. Ook in 2025 staan wij uiteraard weer klaar om bestuurders, ondernemingsraden en alle andere betrokkenen bij de medezeggenschap te adviseren.

Meer weten over medezeggenschap? Klik hier voor onze andere blogs over dit onderwerp. U kunt zich ook inschrijven voor onze nieuwsbrief. Of neem contact op voor een cursus of workshop medezeggenschap op maat!

Bent u OR-lid, bestuurder, HR-professional of legal counsel en hebt u vragen over medezeggenschap? Neem dan contact op met onze specialisten uit het team Arbeidsrecht. We denken graag met u mee!