EU publiceert twaalfde sanctiepakket tegen Rusland

Sancties opgelegd door de EU – mag dat?

In gevallen waarbij de internationale vrede en/of veiligheid wordt bedreigd is de EU op grond van artikel 21 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (“VEU”) bevoegd om op te treden en op grond van artikel 29 VEU sanctiemaatregelen in te stellen ten aanzien van landen, organisaties, bedrijven en/of individuele personen, zoals[1]:

1. Verschillende vormen van economische sancties (zoals een verbod op de invoer of uitvoer van bepaalde goederen, op het verrichten van bepaalde diensten, etc.);
2. Financiële sancties (het bevriezen van tegoeden en economische middelen van op een lijst geplaatste personen of entiteiten);
3. Wapenembargo’s; en
4. Beperkingen op de toelating tot het grondgebied van de EU.

De sancties tegen Rusland bestaan onder meer uit import- en exportverboden van bepaalde goederen en technologieën, verboden op het verlenen van bepaalde diensten, verboden met betrekking tot de financiering van de Russische Federatie en verboden tegen het omzeilen van EU sancties.

Daarnaast heeft de EU veel Russische personen en entiteiten bij wijze van financiële sanctiemaatregelen toegevoegd aan haar geconsolideerde sanctielijst. Personen en entiteiten die op deze lijst staan zijn onderworpen aan beperkende maatregelen; hun tegoeden zijn bevroren en daarnaast is het verboden om – als EU-burger of bedrijf – (in)direct economische middelen (alles wat waarde heeft in het economisch verkeer) aan hen ter beschikking te stellen. (In)direct zaken doen met deze personen en/of entiteiten is dus ook niet toegestaan.

Twaalfde sanctiepakket

Met het twaalfde sanctiepakket beoogt de EU – in aanvulling op het bovenstaande – om het Rusland nóg moeilijker te maken om de oorlog voort te zetten. Het pakket ziet onder meer toe op:

1. Aanvullende import- en exportverboden

Allereerst heeft de EU de lijst van goederen die onderworpen zijn aan import- en exportverboden uitgebreid. Zo is de lijst met goederen die zouden kunnen bijdragen tot de technologische verbetering van de Russische defensie- en veiligheidssector uitgebreid met: chemische stoffen, lithiumbatterijen, thermostaten, gelijkstroommotoren en servomotoren, gereedschapswerktuigen en machineonderdelen.

Daarnaast heeft de EU verdere beperkingen ingevoerd op de invoer van goederen die aanzienlijke inkomsten genereren voor Rusland en daardoor de voortzetting van de oorlog tegen Oekraïne ondersteunen. Producten die hieronder vallen zijn o.a.: ruwijzer, spiegelijzer, koperdraad, aluminimumdraad en vloeibaar propaan (lpg). Voorts is er een verbod ingesteld op de invoer, althans aankoop of overdracht van (niet-industriële natuurlijke en synthetische) diamanten uit Rusland.

1. Extra maatregelen tegen het omzeilen van de EU sancties

Voorts heeft de EU extra maatregelen aangenomen tegen het omzeilen van de EU-sancties. Zo zijn EU-exporteurs verplicht om in hun contracten een ‘Niet-naar-Ruslandclausule’ op te nemen. Deze clausule houdt in dat bij de verkoop, levering, overdracht of uitvoer naar een derde land, de wederuitvoer naar Rusland en de wederuitvoer voor gebruik in Rusland van bijzonder gevoelige goederen en technologie verboden is.

Verder heeft de EU het doorvoerverbod voor goederen en technologieën voor tweeërlei gebruik die vanuit de EU via Rusland naar derde landen worden uitgevoerd, uitgebreid tot alle gevechtsgoederen. Dit moet voorkomen dat producten die via Rusland naar derde landen worden verstuurd toch in Rusland blijven.

1. Extra Russische personen en entiteiten toegevoegd aan de geconsolideerde sanctielijst van de EU

Tot slot heeft de EU nog eens 61 personen en 86 entiteiten toegevoegd aan haar sanctielijst. De nieuwe plaatsingen zijn o.a. gericht tegen personen en/of entiteiten die het militaire en industriële complex van Rusland in zijn aanvalsoorlog tegen Oekraïne rechtstreeks ondersteunen, die verantwoordelijk zijn voor het omzeilen van de EU-sancties maar ook die verantwoordelijk zijn voor de gedwongen overname van in Rusland gevestigde ondernemingen uit de EU.[2]

Controleer frequent of u niet in strijd handelt met de sanctiepakketten

Uit het voorgaande blijkt dat er met het twaalfde sanctiepakket veel is veranderd, althans zal veranderen, qua regelgeving omtrent de situatie met Rusland. Dit onderstreept het belang van EU-burgers en bedrijven om regelmatig te controleren of zij – voor zover relevant – niet in strijd handelen met deze sanctiepakketten.

Over Ploum’s team Internationale Handel, Douane en Voedsel- en warenpraktijk

De specialisten van ons team Internationale Handel, Douane en Voedsel- en warenpraktijk staan u graag bij indien u vragen heeft over dit onderwerp, of over andere kwesties rondom Internationale Handel, Douane of Voedselveiligheid- en wetgeving. Door onze jarenlange ervaring in onder meer de Internationale handel en logistiek, kunnen wij u snel en effectief van dienst zijn. Indien u vragen heeft over dit onderwerp, kunt u contact opnemen met één van onze teamleden of neem rechtstreeks contact op met Jikke Biermasz (j.biermasz@ploum.nl) of Marijn van Tuijl (m.vantuijl@ploum.nl).