04 jan '24
Recent hebben onderhandelaars van het Europees Parlement en de Europese Commissie een ‘historisch’ akkoord bereikt over de Richtlijn voor Platformwerk. Deze richtlijn is bedoeld om platformwerkers meer arbeidsrechtelijke bescherming te geven. Met dit akkoord leek een definitieve richtlijn voor platformwerk (wederom) een stap dichterbij, maar niets is minder waar. Recent hebben 12 lidstaten, waaronder Frankrijk, Ierland, Italië en Zweden medegedeeld dat zij toch niet kunnen instemmen met de inhoud van het akkoord. Zij vrezen voor een te grote Europese inmenging in lokale arbeidswetgeving en zijn bang dat de regelgeving technologische innovatie remt. Aangezien de vereiste (gekwalificeerde) meerderheid in het Europees Parlement onzeker is, is de stemming uitgesteld naar een latere datum. Dit terwijl deze richtlijn hard nodig is. In eerdere blogs schreven wij al over de kwalificatieproblematiek bij platformwerkers van Deliveroo en Uber.
Bij platformwerk worden diensten, in de meeste gevallen via een app of website, aangeboden op een platform. Deze platforms brengen vraag en aanbod van arbeid bij elkaar. Het werk wordt vervolgens uitgevoerd door platformwerkers die de werkzaamheden veelal verrichten als zelfstandige. Aangezien ze meestal geen arbeidsovereenkomst hebben met het platform of de opdrachtgever, ontberen zij arbeidsrechtelijke bescherming. Uit onderzoek van de Europese Commissie blijkt dat maar liefst 5,5 miljoen platformwerkers deze arbeidsrechtelijke bescherming mislopen, doordat zij geen zelfstandige zijn, maar eigenlijk werknemer.
In het onderhandelingsakkoord is vastgelegd dat in de toekomstige richtlijn een rechtsvermoeden van werknemerschap wordt geïntroduceerd. Dit rechtsvermoeden beoogt de platformwerker meer arbeidsrechtelijke bescherming te geven. Wanneer de relatie tussen het platform en de platformwerker voldoet aan ten minste twee van de vijf indicatoren, geldt een rechtsvermoeden van werknemerschap. De exacte indicatoren moeten nog worden gepubliceerd, maar in het persbericht van de Europese Parlement wordt van de volgende indicatoren uitgegaan:
De Algemene Verordening Gegevensbescherming bepaalt dat geautomatiseerde besluitvorming onder bepaalde omstandigheden is toegestaan. In het onderhandelingsakkoord wordt nog een stap verder gegaan; onder geen voorwaarde is het voor platforms toegestaan om geautomatiseerde besluiten over ontslag of schorsingen van platformwerkers te nemen. Hierdoor komt er meer menselijk toezicht op de beslissingen van systemen die rechtstreeks van invloed zijn op de platformwerkers.
In het onderhandelingsakkoord is daarnaast opgenomen dat platforms verplicht zijn om de gevolgen van algoritmisch management te beoordelen voordat bepaalde beslissingen over arbeidsomstandigheden, veiligheid en gezondheid en grondrechten worden overgelaten aan algoritmes. Deze regels gelden naast de regels over algoritmes uit de nieuwe AI-verordening.
Ten slotte geeft het onderhandelingsakkoord voorschriften over het verwerken van persoonsgegevens. Zo wordt het verboden voor platforms om bepaalde categorieën van persoonsgegevens te verwerken, zoals gegevens over de persoonlijke overtuiging van platformwerkers en gegevens met betrekking tot privégesprekken. Platforms worden daarnaast verplicht om informatie over platformwerkers door te geven aan de nationale autoriteiten en vertegenwoordigers van platformwerkers, zoals vakbonden.
In het onderhandelingsakkoord wordt speciale aandacht besteed aan de rol van tussenpersonen. Platforms kunnen de verplichtingen onder de toekomstige richtlijn niet ontduiken door gebruik te maken van tussenpersonen. Lidstaten dienen er in de toekomst voor te zorgen dat platformwerkers die via tussenpersonen werken dezelfde rechten krijgen als platformwerkers die direct voor het platform actief zijn.
De volgende stap in het proces zou zijn dat het onderhandelingsakkoord wordt uitgewerkt in een richtlijn. Deze richtlijn moet vervolgens worden goedgekeurd door de Europese Raad en het Europese Parlement. Dit staat nu op losse schroeven, aangezien meerdere lidstaten hebben aangegeven niet akkoord te zullen gaan. Daarnaast zijn er in juni nieuwe verkiezingen voor het Europees Parlement waardoor het aantal voorstanders/tegenstanders voor het onderhandelingsakkoord kan wijzigen. De Richtlijn voor Platformwerk is misschien weer een (kleine) stap dichterbij, maar verre van definitief. Wordt vervolgd!
Meer weten over platformarbeid of zelfstandigen? Neem dan contact op met ons team Arbeidsrecht, of schrijf u in voor onze nieuwsbrief.
01 nov 24
21 okt 24
14 okt 24
13 okt 24
09 okt 24
07 okt 24
27 sep 24
13 sep 24
13 aug 24
13 aug 24
19 jul 24
17 jul 24
Met uw inschrijving blijft u op de hoogte van de laatste juridische ontwikkelingen op dit gebied. Vul hieronder uw gegevens in om per e-mail op te hoogte te blijven.
Blijf op de hoogte van de laatste juridische ontwikkelingen in uw sector. Vul hieronder uw gegevens in om op maat gesneden juridische updates en uitnodigingen voor evenementen te ontvangen.
Volgen wat u interessant vindt
Krijg aanbevelingen op basis van uw interesses
{phrase:advantage_3}
{phrase:advantage_4}
We vragen u om uw voor- en achternaam zodat wij die kunnen gebruiken als u zich bijvoorbeeld inschrijft op een Ploum Kennisevent.
Er wordt automatisch een wachtwoord voor u aangemaakt. Zodra uw account is aangemaakt ontvangt u dit wachtwoord in een welkomstmail. U kunt er direct mee inloggen. Dit wachtwoord kunt u indien gewenst ook zelf aanpassen via de wachtwoord vergeten functie.
