Wet werken waar je wil verworpen door Eerste Kamer

Wat hield het wetsvoorstel in?

Door corona is thuiswerken steeds populairder geworden. Eerder hebben wij een drietal artikelen gepubliceerd over een recht op thuiswerken, de daarbij behorende zorgplicht van de werkgever en het wetsvoorstel en coronamaatregelen op de werkvloer. Maar thuiswerken – tijdens of buiten coronatijd – is zo vanzelfsprekend nog niet. De werknemer heeft het recht om te vragen om een aanpassing van de arbeidsplaats. De werkgever heeft de plicht het verzoek in overweging te nemen en overleg te plegen met de werknemer wanneer hij het verzoek afwijst. In de praktijk is afwijzing dus eenvoudig voor werkgevers, al blijft thuiswerken onverminderd populair.

Met de nieuwe wet zou artikel 2 van de Wet flexibel werken (Wfw) worden gewijzigd. De werknemer zou een verzoek kunnen doen om aanpassing van de arbeidsplaats. De voorwaarde is dat de andere arbeidsplaats het woonadres of een andere passende plek van waaruit het werk kan worden verricht moet zijn (bijvoorbeeld een andere vestiging). De aanpassing van de Wfw zou met zich meebrengen dat de werkgever het verzoek in beginsel moet inwilligen, tenzij de maatstaf van redelijkheid en billijkheid zich daartegen verzet. De redelijkheid en billijkheid is een open norm, waarbij een belangenafweging zou moeten worden gemaakt tussen de belangen van de werkgever en de belangen van de werknemer. Het uitgangspunt voor de toekenning van de aanpassing van de arbeidsplaats zou daarmee ‘ja, tenzij’ zijn geworden. Voor werknemers zou dit betekenen dat het verzoek eerder zou worden ingewilligd dan in het huidige systeem. De werkgever zou onder de nieuwe wetgeving immers niet zomaar kunnen afwijzen, maar zou aan moeten tonen dat de redelijkheid en billijkheid zich tegen het verzoek verzetten. Komen partijen daar niet uit, dan zou de rechter de knoop moeten doorhakken.

Standpunten van partijen die tegen hebben gestemd

Het wetsvoorstel heeft het echter niet gehaald. Bij de stemming in de Eerste Kamer hebben 7 van de 15 fracties tegen het wetsvoorstel gestemd. Een meerderheid van de partijen heeft dus voor de wet gestemd, maar zij beschikken niet over voldoende zetels om het voorstel er door te krijgen. De argumenten van de partijen die tegen hebben gestemd zijn kortgezegd de volgende:

• Markt heeft wetgever ingehaald
• Alleen flexibiliteit voor werknemer
• Liever onderling regelen
• Eerste langetermijneffecten afwachten

De partijen die tegen hebben gestemd zijn van mening dat het wetsvoorstel niet noodzakelijk is. Ze komen tot de conclusie dat veel werkgevers zelf al afspraken maken met werknemers over het thuiswerken. Als werkgevers dit nog niet doen, verwachten de partijen dat ze dit op termijn wel zullen gaan doen. Daarnaast geven ze ook aan dat een open norm voor onduidelijkheid kan zorgen, wat vervolgens zorgt voor een systeem dat niet handhaafbaar en uitvoerbaar is. Ook vinden de partijen dat eerst de langetermijneffecten van het thuiswerken moeten worden afgewacht voor er maatregelen getroffen moeten worden. Tenslotte zijn er volgens de partijen ook nadelen verbonden aan het thuiswerken, het kan namelijk zorgen voor afleiding tijdens het werk en sociale isolatie.

Conclusie

De Wet werken waar je wil zou het voor werkgevers met meer dan 10 werknemers moeilijker maken om een verzoek tot thuiswerken af te wijzen. Er leek veel draagvlak te zijn voor de wet, maar uiteindelijk zijn er toch verschillende standpunten genoemd die hebben geleid tot het verwerpen van het wetsvoorstel.

Met het verwerpen van het wetsvoorstel verandert dus niets aan de huidige regels omtrent thuiswerken. Thuiswerken kan nog steeds, in goed overleg tussen werkgever en werknemer. Toch kan het wel of niet instemmen met een verzoek van de werknemer zorgen voor vragen van werknemers of discussies tussen werkgevers en werknemers. Krijgt u een thuiswerkverzoek van de werknemer en weet u niet goed wat u daarmee aan moet? Of heeft u andere vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op met het team Arbeidsrecht. Wij helpen u graag verder.