Wet Huis voor klokkenluiders is in werking getreden
Op 1 juli 2016 is de
Wet Huis voor klokkenluiders in werking getreden. Deze wet heeft tot doel de voorwaarden voor het melden van maatschappelijke misstanden binnen organisaties te verbeteren, door onderzoek naar misstanden mogelijk te maken en melders van misstanden beter te beschermen. Op die manier zou het doen van meldingen van misstanden binnen organisaties worden gestimuleerd.
Huis voor klokkenluiders
Om bovenstaand doel te bereiken is een
Huis voor klokkenluiders (hierna: ‘Huis’) opgericht dat uit twee afdelingen bestaat. De afdeling Advies heeft in geval van een vermoeden van een misstand tot taak i) het informeren, adviseren en ondersteunen van werknemers over de te ondernemen stappen, ii) het verwijzen van werknemers naar bevoegde instanties waar het vermoeden kan worden gemeld en iii) het geven van algemene voorlichting. De afdeling Onderzoek kan de vermoede misstand op verzoek van de melder of op eigen initiatief onderzoeken, waarna zij een openbaar onderzoeksrapport opstelt. Dit rapport bevat een analyse van de misstand, de vaststelling van de (vermoedelijke) oorzaken, de omvang van de gevolgen hiervan en aanbevelingen aan de werkgever. Van werkgevers wordt verwacht dat zij gemotiveerd reageren op de aanbevelingen. Het Huis legt jaarlijks verantwoording af aan de Tweede Kamer over zijn werkzaamheden.
Klokkenluidersregeling
De wet voorziet in de verplichting voor werkgevers bij wie in de regel ten minste vijftig personen werkzaam zijn, een procedure vast te stellen voor het omgaan met meldingen van vermoede misstanden binnen de organisatie. Een dergelijke procedure wordt neergelegd in een zogenaamde klokkenluidersregeling. Hierin moet worden vastgesteld:
- op welke manier met de interne melding wordt omgegaan;
- wanneer er sprake is van een misstand;
- bij welke functionaris een interne melding gedaan moet worden;
- dat de werkgever vertrouwelijk met de melding moet omgaan als de melder aangeeft dat hij dat wil;
- dat de werknemer een adviseur in vertrouwen mag nemen om advies in te winnen.
Daarnaast is de werkgever in dat geval verplicht om iedereen die bij hem werkt schriftelijk of digitaal te informeren over de klokkenluidersregeling en hen daarbij ook informeren over de omstandigheden waaronder zij extern een melding kunnen doen. Tevens moet de werkgever informatie verstrekken over de rechtsbescherming van de werknemer bij het melden van een vermoeden van een misstand.
Rol van de ondernemingsraad
De ondernemingsraad is een instemmingsrecht toegekend ten aanzien van voorgenomen besluiten tot vaststelling, wijziging en intrekking van een klokkenluidersregeling. Deze bevoegdheid van de ondernemingsraad expliciet vastgelegd in
artikel 27 van de Wet op de ondernemingsraden. Indien een klokkenluidersregeling wordt vastgesteld, gewijzigd of ingetrokken zonder instemming van de ondernemingsraad, kan de ondernemingsraad binnen een maand de nietigheid van het besluit inroepen bij de kantonrechter. Indien de ondernemingsraad weigert om instemming te verlenen, kan de ondernemer vervangende toestemming vragen aan de kantonrechter.
Bent u er al klaar voor?
Indien er bij u als werkgever in de regel ten minste vijftig personen werkzaam zijn, dient u zorg te dragen voor het vaststellen van een klokkenluidersregeling en de ondernemingsraad te vragen hiermee in te stemmen. Mocht u bij het opstellen van een klokkenluidersregeling op vragen stuiten, neem dan contact op met onze sectie
Arbeidsverhoudingen en medezeggenschap.
