(Weder)uitvoer sesamzaad met residuen van ethyleenoxide toegestaan

Eind 2020 schreef ik al over de problemen rond sesamzaad dat in India is behandeld met ethyleenoxide om microbiologische verontreinigingen af te doden. De problemen ontstonden toen bleek dat residuen van ethyleenoxide werden aangetroffen bij aankomst van partijen sesamzaad in Europa. Dit heeft geleid tot tal van terugroepacties.

Sinds mijn vorige blog zijn er belangrijke ontwikkelingen te melden.

Uit berichten van onder meer de Europese Referentielaboratoria voor Residuen van Bestrijdingsmiddelen blijkt dat deze residuen vooral 2-chloorethanol betreffen en niet zozeer ethyleenoxide. 2-chloorethanol blijft achter terwijl ethyleenoxide vrij snel vervliegt. De Europese MRL voor ethyleenoxide bedraagt 0,05 mg/kg en is vastgesteld op het laagst haalbare niveau. Deze limiet is een gezamenlijke waarde voor ethyleenoxide en 2-chloorethanol, met andere woorden: als in sesamzaad een residu van 2-chloorethanol wordt gemeten van 0,1 mg/kg, dan geldt dat onder de Europese pesticidenregelgeving als een overschrijding van de MRL voor ethyleenoxide.

In mijn vorige blog ging ik in op de vraag – die in de praktijk regelmatig speelt – of sesamzaad met een gehalte aan ethyleenoxide (inclusief 2-chloorethanol) boven de Europese MRL, maar ónder de limiet die in bijvoorbeeld de VS en Canada geldt, mag worden geëxporteerd naar dergelijke landen met een hogere MRL. De limiet voor ethyleenoxide in sesamzaad in de VS en Canada bedraagt 7 ppm (dat is 7 mg/kg wat 140 keer hoger is dan de Europese MRL). De limiet voor 2-chloorethanol in sesamzaad in de VS en Canada bedraagt zelfs 940 ppm. Dat is zelfs 18.800 keer hoger dan de Europese limiet!

Aanvankelijk stelde de NVWA zich op het standpunt dat export naar (bijvoorbeeld) de VS en Canada niet was toegestaan. In overleg met de Europese Commissie en de andere lidstaten heeft de NVWA echter laten weten dat zij terug is gekomen op dat standpunt. Op 28 januari 2021 liet de NVWA aan diverse brancheverenigingen weten dat de conclusie van de Europese Commissie luidt dat export naar landen waar het sesamzaad voldoet aan de aldaar geldende voorschriften, toegestaan is. Voorwaarde is wel dat dat laatste aangetoond kan worden en dat de partij voorafgaand aan export kan worden geïdentificeerd.

Inmiddels heeft de NVWA ook bevestigd dat (weder)export van sesamzaad naar landen waar géén MRL voor ethyleenoxide of 2-chloorethanol in de regelgeving is opgenomen (zoals India). In dat geval dient het exporterende bedrijf wel te beschikken over een verzoek van de autoriteiten van het land van bestemming waaruit blijkt dat de betreffende partij daar welkom is.

Dit is een belangrijke stap in de oplossing van vraagstukken rond de uitvoer van levensmiddelen en diervoeders naar derde landen. Er is lang vanuit toezichthouders onduidelijkheid geweest over de vraag of producten die niet aan de Europese regels voldeden, maar wel als veilig werden beschouwd naar de regelgeving van derde landen, mochten worden geëxporteerd. De Europese Commissie beantwoordt die vraag nu dus bevestigend.