Straffen voor directeur, KAM-manager en productieleider van Chemie-Pack
Het Gerechtshof Den Bosch heeft op 22 april 2016 de directeur, de KAM-manager en de productieleider van Chemie-Pack veroordeeld tot voorwaardelijke gevangenisstraffen en werkstraffen.
Aan de directeur en de KAM-manager werd bovendien een beroepsverbod opgelegd. Zij mogen twee jaar geen leidinggevende functie respectievelijk geen functie als KAM-manager / veiligheidskundige vervullen in een hoogdrempelinrichting als bedoeld in artikel 1 van het Besluit risico's zware ongevallen 2015 (BRZO 2015).
Op 26 april 2016 heeft de Hoge Raad op een rijtje gezet onder welke omstandigheden het management strafbaar kan zijn voor binnen een onderneming gepleegde strafbare feiten (
ECLI:NL:HR:2016:733). Dat is uiteraard het geval als de manager zelf de strafbare feiten heeft gepleegd. Daarnaast kan de manager ook als 'feitelijk leidinggever' worden vervolgd.
Wanneer kan een bestuurder strafbaar zijn als feitelijk leidinggever?
Om als feitelijk leidinggever te kunnen worden aangemerkt, moet eerst bewezen worden dat de onderneming een strafbaar feit heeft begaan.
Vervolgens moet worden gekeken naar de positie van de leidinggever: er moet sprake zijn van
feitelijk leidinggeven. Dat betekent dat niet iedere manager of bestuurder op grond van zijn functie automatisch leiding geeft, maar dat aan de andere kant een formele positie ook niet is vereist: ook een voormalig dga die in de praktijk nog steeds betrokken is bij het management kan feitelijk leidinggever zijn.
De feitelijk leidinggever kan zelf een actieve bijdrage aan de strafbare feiten hebben geleverd, maar van feitelijk leidinggeven kan ook sprake zijn als de verboden gedraging het onvermijdelijke gevolg is van het algemene, door de bestuurder gevoerde beleid. Onder omstandigheden kan ook een meer passieve rol tot het oordeel leiden dat een verboden gedraging daardoor zodanig is bevorderd dat van feitelijk leidinggeven kan worden gesproken. Dat kan in het bijzonder het geval zijn bij de manager die bevoegd en redelijkerwijs gehouden is maatregelen te treffen ter voorkoming of beëindiging van verboden gedragingen en die zulke maatregelen achterwege laat.
Incidenten binnen een onderneming kunnen dus ook voor individuen leiden tot zware straffen als (on)voorwaardelijke gevangenisstraf en beroepsverboden, naast werkstraffen en hoge geldboetes.
