30 aug '21
De wederindiensttredingsvoorwaarde was voor de inwerkingtreding van de Wet Werk en Zekerheid een voorwaarde die het UWV kon verbinden aan een ontslagvergunning. Met de Wet Werk en Zekerheid is de wederindiensttredingsvoorwaarde in het Burgerlijk Wetboek opgenomen. Deze voorwaarde geldt als een werknemer is ontslagen wegens het verval van de arbeidsplaats, vaak aangeduid als bedrijfseconomisch ontslag.
Concreet houdt de voorwaarde in dat een werkgever de ontslagen werknemer een nieuwe arbeidsovereenkomst moet aanbieden onder de gebruikelijke voorwaarden, indien dezelfde werkzaamheden binnen 26 weken na het ontslag weer beschikbaar komen. Als de werkgever dit niet doet en de werkzaamheden door een ander laat verrichten, dan kan de werknemer aan de kantonrechter verzoeken om vernietiging van de opzegging van de arbeidsovereenkomst of om toekenning van een billijke vergoeding.
Jaarlijks wordt nog geen handvol uitspraken over de wederindiensttredingsvoorwaarde gepubliceerd. Dit maakt dat de voorwaarde bij veel werkgevers en werknemers onbekend is. Dit terwijl vervulling ervan grote gevolgen kan hebben voor werkgever en werknemer. Zo ook in een recente uitspraak van de kantonrechter Alkmaar.
In deze zaak ging het om een helikopterpiloot die op 2 januari 2002 in dienst trad bij de werkgever; een onderneming gespecialiseerd in personenvervoer met helikopters. Op 20 januari 2021 heeft de werkgever de arbeidsovereenkomst wegens bedrijfseconomische redenen opgezegd tegen 1 maart 2021, nadat hiervoor toestemming was verkregen van het UWV.
De werknemer verzoekt vernietiging van de opzegging van de arbeidsovereenkomst, omdat de werkgever de wederindiensttredingsvoorwaarde zou hebben geschonden. De werkgever heeft namelijk binnen 26 weken dezelfde werkzaamheden als die werknemer verrichtte voor zijn ontslag door een ander laten verrichten, zonder dat de werknemer in de gelegenheid was gesteld om zijn werkzaamheden te hervatten.
De werkgever stelt de wederindiensttredingsvoorwaarde niet te hebben geschonden. De werkzaamheden waren tijdelijk en incidenteel. Bovendien heeft de werkgever niemand in dienst genomen, maar waren ‘de ander’ collega’s die al bij de werkgever in dienst waren.
De kantonrechter volgt het standpunt van de werknemer en overweegt daartoe het volgende:
Kort en goed heeft de werkgever de wederindiensttredingsvoorwaarde geschonden. De kantonrechter vernietigt de opzegging van de arbeidsovereenkomst, waardoor de arbeidsovereenkomst nimmer is geëindigd, en veroordeelt de werkgever tot betaling van achterstallig loon en wedertewerkstelling.
De uitspraak van de kantonrechter Alkmaar wijkt af van de hiervoor al genoemde uitspraak van de kantonrechter Bergen op Zoom. De kantonrechter Alkmaar stapte in een vrij korte overweging over dit argument van de werkgever heen. Uit de wetsgeschiedenis (Kamerstukken I, 2013/14, 33818, nr. C, p. 112) volgt echter dat de tekstuele wijziging van de wederindiensttredingsvoorwaarde inderdaad tot doel had ook zelfstandigen onder de reikwijdte van de voorwaarde te brengen. Een ander doel wordt niet genoemd. Het is dan ook goed mogelijk dat de werkgever op dit punt hoger beroep instelt.
De kantonrechter Rotterdam oordeelde op 10 juli 2020 dat het aan de werknemer is om te stellen en zo nodig te bewijzen dat sprake is van ‘dezelfde werkzaamheden’. Als dat niet lukt, dan kan een beroep op de wederindiensttredingsvoorwaarde niet slagen. Dit kan een flink obstakel zijn, nu de werkzaamheden aan het zicht van de werknemer zijn onttrokken en niet altijd functieomschrijvingen voorhanden zijn. Getuigenverhoren kunnen uitkomst bieden.
De kantonrechter Maastricht oordeelde op 16 juni 2016 dat schending van de wederindiensttredingsvoorwaarde ook aan de orde kan zijn als ‘de ander’ een zelfstandige is. Dit is in lijn met de bedoeling van de wetgever bij de wijziging van de wederindiensttredingsvoorwaarde per 1 juli 2015. Overigens oordeelde deze kantonrechter, evenals de kantonrechter Alkmaar, dat niet relevant is of de werkzaamheden van structurele aard zijn.
Tot slot oordeelde het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch over het moment van aanvang van de vervaltermijn voor een beroep op de wederindiensttredingsvoorwaarde. Deze vangt aan op de dag dat de werknemer op de hoogte is of redelijkerwijs had kunnen zijn van de schending van de wederindiensttredingsvoorwaarde. De vervaltermijn bedraagt twee maanden. Als deze is verstreken, dan kan de werknemer niet langer een beroep doen op de schending van de wederindiensttredingsvoorwaarde. In deze zaak was het de vraag of deze termijn al kon aanvangen, voordat de arbeidsovereenkomst was geëindigd. Het hof oordeelde van wel. De werknemer werd vrijgesteld van werkzaamheden gedurende de opzegtermijn en zijn werkzaamheden werden direct overgenomen door een collega. Hier was de werknemer van op de hoogte, of had hij redelijkerwijs van op de hoogte kunnen zijn. De vervaltermijn ving dan ook per die datum aan. De werknemer heeft zijn beroep te laat ingesteld en was niet-ontvankelijk in zijn verzoek. Interessant in deze zaak is dat de werkzaamheden ook hier werden verricht ‘door een ander’ die al in dienst was van de werkgever. Het hof kwam aan beoordeling van dit element niet toe.
De wederindiensttredingsvoorwaarde vormt niet vaak onderwerp van rechtszaken. Toch is het voor werknemers een krachtig rechtsmiddel. De wederindiensttredingsvoorwaarde kent een ruime reikwijdte, maar een korte vervaltermijn en lastige bewijspositie. Bij schending van de wederindiensttredingsvoorwaarde is de opzegging van de arbeidsovereenkomst vernietigbaar, met alle gevolgen van dien. Ook voor werkgevers is het dus belangrijk om de voorwaarde goed in het oog te houden, zodat men na een succesvol bedrijfseconomisch ontslag niet voor verrassingen komt te staan.
Meer weten? Neem dan contact op met onze sectie Arbeidsrecht.
Nog geen abonnee? Meld u dan hier aan voor onze nieuwsbrief.
01 nov 24
21 okt 24
14 okt 24
13 okt 24
09 okt 24
07 okt 24
27 sep 24
13 sep 24
13 aug 24
13 aug 24
19 jul 24
17 jul 24
Met uw inschrijving blijft u op de hoogte van de laatste juridische ontwikkelingen op dit gebied. Vul hieronder uw gegevens in om per e-mail op te hoogte te blijven.
Blijf op de hoogte van de laatste juridische ontwikkelingen in uw sector. Vul hieronder uw gegevens in om op maat gesneden juridische updates en uitnodigingen voor evenementen te ontvangen.
Volgen wat u interessant vindt
Krijg aanbevelingen op basis van uw interesses
{phrase:advantage_3}
{phrase:advantage_4}
We vragen u om uw voor- en achternaam zodat wij die kunnen gebruiken als u zich bijvoorbeeld inschrijft op een Ploum Kennisevent.
Er wordt automatisch een wachtwoord voor u aangemaakt. Zodra uw account is aangemaakt ontvangt u dit wachtwoord in een welkomstmail. U kunt er direct mee inloggen. Dit wachtwoord kunt u indien gewenst ook zelf aanpassen via de wachtwoord vergeten functie.