Live on camera: cameratoezicht en de WWZ

Cameratoezicht wordt steeds actueler, zeker nu de technologische ontwikkelingen de mogelijkheden en kwaliteit van video-opnamen vergroten. Voor werkgevers zal de verleiding soms groot zijn om cameratoezicht in te zetten voor verschillende doelen: functioneren mijn werknemers wel goed? Houden ze zich wel aan de regels? Het is echter niet toegestaan om zomaar (heimelijk) cameratoezicht te houden. Onderstaand zal worden toegelicht onder welke voorwaarden dit is toegestaan. Tot slot bespreken we kort welke rol cameratoezicht speelde in een recente WWZ-uitspraak.

Onder welke voorwaarden is cameratoezicht op de werkvloer toegestaan?

Uit de Beleidsregels Cameratoezicht van de Autoriteit Persoonsgegevens (“AP”) volgt dat cameratoezicht op werknemers pas is toegestaan als aan de volgende voorwaarden is voldaan:

• Het cameratoezicht is noodzakelijk;
• Het doel van het cameratoezicht kan niet op een andere wijze worden bereikt;
• Het belang van de werkgever voor het cameratoezicht weegt zwaarder dan de privacy van de werknemer(s).

Daarnaast is het van belang dat het cameratoezicht door de werkgever bij de AP wordt gemeld, tenzij de werkgever hiervoor is vrijgesteld op basis van artikel 38 Vrijstellingsbesluit Wet Bescherming Persoonsgegevens. Ook moet vooraf toestemming worden gevraagd bij de ondernemingsraad. Van belang is tot slot dat werknemers (en bezoekers) worden geïnformeerd over het feit dat er camera’s worden ingezet door de werkgever.

Onder welke voorwaarden is heimelijk cameratoezicht op de werkvloer toegestaan?

Heimelijk cameratoezicht is onder bijzondere omstandigheden gerechtvaardigd als een concrete verdenking bestaat op diefstal of fraude en andere maatregelen niet werken. De werkgever moet echter nog wel aan een aantal aanvullende voorwaarden voldoen voor heimelijk cameratoezicht. Die voorwaarden zijn:

• Het voornemen van heimelijk cameratoezicht moet altijd eerst aan de AP worden gemeld. Pas nadat de AP haar noodzaak naar dit heimelijke cameratoezicht heeft afgerond (of achterwege laat) mag het cameratoezicht worden toegepast;
• Bij een redelijk vermoeden van diefstal of fraude hoeft het personeel niet gedetailleerd over het heimelijke cameratoezicht te worden geïnformeerd. Maar het personeel moet wel in algemene termen vooraf zijn geïnformeerd over de mogelijke inzet van heimelijk cameratoezicht in de toekomst. Indien een ondernemingsraad of personeelsvereniging aanwezig is, moet die ook hebben ingestemd. Tot slot moet de werknemer achteraf worden geïnformeerd;
• Heimelijk cameratoezicht mag alleen tijdelijk (voor de bovengenoemde doeleinden).

Het heimelijk maken van afbeeldingen van een persoon (wat gebeurt bij cameratoezicht, dat niet op een duidelijke wijze kenbaar is gemaakt) is tevens een strafbaar feit. In een eventuele ontslagprocedure, kan een rechter bij het ontslag of de hoogte van de vergoeding meewegen of gebruik is gemaakt van bewijs dat is verkregen in strijd met de regels voor privacy.

Hoe lang mogen de camerabeelden worden bewaard?

De camerabeelden mogen niet langer worden bewaard dan noodzakelijk voor het doel waarvoor ze zijn gemaakt en moeten dus zo snel mogelijk worden verwijderd. Bij voorkeur mogen de beelden maximaal vier weken worden bewaard.

Recente WWZ uitspraak cameratoezicht en ontslag

Eerder dit jaar oordeelde de Rechtbank Noord-Nederland dat het feit dat werkgever onrechtmatig cameratoezicht hield, meespeelde in hoogte van de billijke vergoeding. De billijke vergoeding kan door een rechter worden toegekend bovenop de wettelijke transitievergoeding, indien sprake is van ernstig verwijtbaar handelen van de werkgever. In deze zaak speelde wel een rol dat de verstoorde arbeidsverhouding die aan het ontslag ten grondslag lag, was ontstaan doordat de werknemer geprotesteerd had tegen het cameratoezicht. De werkgever had daarop de werknemer geschorst en onder escorte de deur gewezen. Zowel de schorsing als het feit dat de werkgever in strijd met de geldende regels cameratoezicht hield, leidde tot toekenning van de billijke vergoeding aan de werknemer.