Het Europees bankbeslag

Vanaf 18 januari 2017 is het mogelijk een Europees bankbeslag te leggen. Een schuldeiser kan dan rechtstreeks en zonder verplichte bijstand van een advocaat een verzoek indienen bij de rechtbank om op een bepaalde (Europese) bankrekening beslag te mogen leggen. Deze nieuwe procedure volgt uit een Europese Verordening[1] en kan niet alleen worden gebruikt als er al een uitspraak van de rechter is verkregen, maar ook voor of tijdens een procedure om te voorkomen dat banktegoeden verdwijnen voordat er een uitspraak is (conservatoir beslag). De procedure verloopt, kort samengevat, als volgt. De eerste stap die door de schuldeiser gezet moet worden om een beslagbevel te verkrijgen is het indienen van een verzoek om een beslagbevel. Dit gebeurt door middel van een vastgesteld formulier, waarin een aantal velden moet worden doorlopen. Daarnaast moeten bewijsstukken worden meegestuurd. Verder moet ook het nummer aan de hand waarvan de bank kan worden bepaald (zoals het IBAN of BIC-nummer) of de naam en het adres van de bank worden vermeld. Zijn deze gegevens niet bekend, dan kan de schuldeiser dit achterwege laten als hij al een rechterlijke beslissing over de vordering heeft gekregen. In dat geval dient de schuldeiser bij het indienen van het verzoek een verzoek om rekeninginformatie te doen. Als een schuldeiser nog geen rechterlijke beslissing heeft verkregen kan hij een dergelijk verzoek niet doen. Het formulier kan vervolgens digitaal worden verstuurd aan de rechter. Als de schuldeiser een verzoek om een beslagbevel heeft ingediend voordat hij een procedure aanhangig heeft gemaakt, is hij verplicht om binnen een door de rechter te bepalen termijn een procedure te starten. Doet hij dat niet, dan vervalt het beslagbevel automatisch. Een andere voorwaarde die aan de schuldeiser wordt gesteld indien hij nog geen rechterlijke beslissing over zijn vordering heeft gekregen is dat hij zekerheid moet stellen. Deze zekerheid wordt verlangd ten belope van een bedrag dat volstaat om misbruik van de procedure te voorkomen. Een debiteur krijgt op deze manier de mogelijkheid eventuele schade die hij lijdt als gevolg van een onterecht gelegd conservatoir beslag vergoed te krijgen. Als de mogelijke schade niet is in te schatten, kan de rechter het door de schuldeiser gevorderde bedrag als leidraad nemen voor de bepaling van het bedrag dat als zekerheid moet worden gesteld. De regeling met betrekking tot het stellen van zekerheid kan in sommige gevallen uitermate ongunstig uitvallen voor een schuldeiser die een grote vordering heeft op zijn buitenlandse debiteur en die zelf met financiële moeilijkheden kampt. De rechter kan bij wijze van uitzondering afzien van het verlangen van zekerheid als hij dit niet passend acht. In het geval de schuldeiser al wel een rechterlijke beslissing heeft verkregen, kan de rechter zekerheid verlangen als dit noodzakelijk en passend wordt geacht. De rechter zal het beslagbevel uitvaardigen als de schuldeiser voldoende bewijsmateriaal heeft verstrekt om de rechter er van te overtuigen dat er dringend behoefte bestaat aan een beslagbevel, gelet op het reële risico dat zonder dit beslagbevel de latere inning van de vordering onmogelijk wordt gemaakt of bemoeilijkt. Als de rechter besluit verlof te verlenen voor een Europees bankbeslag dan zal het gerecht deze beslissing rechtstreeks aan de schuldeiser toezenden. Vervolgens is het aan de schuldeiser zelf om, in het geval van Nederland, naar een gerechtsdeurwaarder te gaan om daadwerkelijk beslag te laten leggen. [1] Europese Verordening nr. 655/2014